Επικοινωνία-Όρια
Τί είναι τα όρια
lΗ λέξη όριο πολλές φορές μας φέρνει
στον νου τον περιορισμό και την αίσθηση ότι δεν επιτρέπεται να κάνουμε αυτό που
επιθυμούμε, με τρόπο καταπιεστικό. Τα όρια ενός συστήματος είναι οι κανόνες που
ορίζουν ποιοι συμμετέχουν και με ποιο τρόπο σε μια λειτουργία. Ορίζουν τους ρόλους
που θα έχουν τα μέλη σε μια δραστηριότητα, όπως π.χ. οι γονεϊκοί ρόλοι.
lΤο σύστημα της οικογένειας λειτουργεί
όταν κάθε μέλος γνωρίζει το ρόλο του ή -αν είναι νεώτερο μέλος- μαθαίνει το ρόλο
που περιμένουν οι άλλοι από αυτό. Η οικογένεια αποτελεί το βασικό χώρο μέσα στον
οποίο μαθαίνουν τα νεώτερα μέλη όχι μόνo το δικό τους ρόλο, αλλά και τους ρόλους
των άλλων μελών. Κάθε μέλος μέσα στην οικογένεια αποκτά την ταυτότητα του, συνειδητοποιεί
τι είναι, ποιος είναι, αλλά και τι περιμένουν οι άλλοι από αυτόν και πώς θα πετύχει
την αυτοπραγμάτωση και καταξίωση του, αρχικά ως μέλος της οικογένειας και αργότερα
του κοινωνικού συνόλου.
lΌσο πιο καθαρά είναι τα όρια κάθε
ρόλου, όχι μόνο του δικού μας αλλά και των άλλων, τόσο πιο ουσιαστικά επικοινωνούν
τα άτομα μεταξύ τους, χωρίς να αφήνουν περιθώρια για παρεξηγήσεις και παρερμηνείες.
Γιατί να βάλουμε όρια
lΗ ευάλωτη και ανίσχυρη φύση των
παιδιών τα θέλει από νωρίς να εξαρτιόνται από την καθοδήγηση των γονιών τους για
να νιώθουν ασφάλεια. Για τα παιδιά το ασφαλές περιβάλλον είναι ταυτόσημο με ένα
προβλέψιμο περιβάλλον όπου σταδιακά θα αναγνωρίζουν τι απαγορεύεται και τι επιτρέπεται. Παράλληλα τα
ίδια μαθαίνουν ότι συγκεκριμένες συμπεριφορές ή πράξεις έχουν ανάλογες συνέπειες.
Έτσι γίνονται πιο υπεύθυνα και κοινωνικά προσανατολισμένα.
lΜέσα από τους περιορισμούς που
τα όρια επιβάλουν τα παιδιά κατανοούν την ανάγκη να διερευνήσουν εναλλακτικούς τρόπους για να καλύψουν τις επιθυμίες τους ή μαθαίνουν και να
ελέγχουν την παρορμητικότητα τους αναλογιζόμενοι τις συνέπειες όταν δεν είναι
δυνατή η κάλυψη των επιθυμιών τους .Σταδιακά αναπτύσσουν ενσυναίσθηση (την ικανότητα
να μπαίνουν στη θέση του άλλου) και σεβασμό.
